De participatiewet: hoe zit dat nu?

Met ingang van 1 januari 2015 treedt de Participatiewet in werking. Deze wet voegt de Wet Werk en Bijstand (WWB), de Wet sociale werkvoorziening (Wsw) en een deel van de Wet arbeids- ongeschiktheidsvoorziening jonggehandicapten (Wajong) samen. De Participatiewet moet mensen die nu nog aan de kant staan, meer kansen bieden om mee te doen in de samenleving, en waar mogelijk zelf in hun levensonderhoud te voorzien. Samen met werkgevers en maatschappelijke partners hebben we een gedeelde verantwoordelijkheid om mensen naar werk of participatie te leiden.

De fractie van PvdA meent dan ook dat deze wetgeving een belangrijke stap is om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt via de Participatiewet een betere kans te geven op de toekomst. De Participatiewet kent tal van nieuwe instrumenten om mensen aan het werk te krijgen. Hier kan allereerst gewezen worden op het in april 2013 gesloten sociaal akkoord, waarin werkgevers zich garant stellen voor 100.000 extra banen en overheden garant staan voor nog eens 25.000 extra banen tussen 2014 & 2026. Het UWV beoordeelt of iemand tot de doelgroep van de garantiebanen behoort. In de eerste jaren zullen Wajongers en mensen op de wachtlijst prioriteit krijgen bij de toeleiding naar de extra garantiebanen.

Ook zal er meer de samenwerking worden gezocht met de omliggende gemeenten, zoals Staphorst, Steenwijkerland, Westerveld, Zwartewaterland en Meppel, de regionale werkbedrijven in de IJsselvechtstreek, met als centrumgemeente Zwolle. Zij vormen de schakel tussen de garantiebanen die werkgevers beschikbaar stellen en mensen met een arbeidsbeperking die aan de slag worden geholpen.

Hoe gaat de Participatiewet in de praktijk werken?

Op dit moment wordt er in Meppel gewerkt met de indeling van de zogenaamde participatieladder.
Deze participatieladder is gekoppeld aan een cliëntprofiel waarin wordt aangeven welke ondersteuning, zorg en begeleiding er nodig zijn om de cliënt aan het werk te krijgen. Hierbinnen zijn vier cliëntprofielen gedefinieerd.

• In profiel 1 zal de cliënt worden gestimuleerd om actief op zoek te gaan naar werk. Een zo kort mogelijke uitkeringsduur staat centraal. Dit houdt in dat ook tijdelijk werk als een goed alternatief voor een uitkering wordt beschouwd.
• In profiel 2 is er een actieve/ intensieve begeleiding nodig naar betaalde arbeid. Hierbij moet gedacht worden aan opleidingsvormen, trainingen en het in kaart brengen en ontwikkelingen van competenties.
• In profiel 3 worden personen ingedeeld in die gevallen waar cliënten nog niet in staat worden geacht om te participeren en primair zijn aangewezen op hulpverlening. Bij deze personen wordt geen actieve begeleiding ingezet. De cliënt wordt overgedragen aan de hulpverlening of een sociaal team, volgens het principe één huishouden – één plan – één aanspreekpunt.
• Onder profiel 4 vallen cliënten die geen groeipotentieel meer hebben en naar vermogen participeren. Zij worden niet meer begeleid.

De meest effectieve maatregelen zullen de Buiggelden en de loonkostensubsidie met zich meebrengen om mensen beter te kunnen gaan positioneren op de reguliere arbeidsmarkt. Beschut werk ‘nieuwe stijl’ binnen de Participatiewet is een nieuwe voorziening, die niet verward moet worden met de huidige voorziening in de Sw- bedrijven. Gemeenten hebben de beleidsvrijheid om te beslissen of, en zo ja op welke manier beschut werk nieuwe stijl wordt aangeboden. De gemeente kan deze dienstbetrekking ook organiseren bij een reguliere werkgever inclusief begeleiding en aanpassing van de werkplek. De gemeente Meppel is verplicht om deze voorziening aan te bieden en zal hiervoor een compensatie krijgen vanuit het Rijk. Het UWV beoordeelt wanneer iemand recht heeft op deze voorziening.

De fractie van de PvdA denkt dat wij met deze instrumenten van de Participatiewet een belangrijke stap kunnen maken om vooral de mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een betere kans te geven op een reguliere baan. Desondanks zullen wij de ontwikkelingen van de Participatiewet op de voet blijven volgen, en wij blijven met alle partijen in gesprek.